آیا مدرک دانشگاهی هنوز هم اهمیت گذشته خود را دارد؟
ین جمله که «مدرک دانشگاهی دیگر برای استخدام ضرورتی ندارد» را امروز خیلی جاها می‌شنویم، اما حقیقت آن است که حتی در آمریکا هم مدرک دانشگاهی هنوز مهم است.
عصر کانادا – گزارش تازه‌ای که سایت Indeed منتشر کرده حاکی از آن است که 52درصد از مشاغل فهرست‌شده روی این سایت از ضرورت مدرک تحصیلی چیزی نگفته‌اند که در مقایسه با 48درصد از مشاغلی که در سال 2019 داشتن مدرک تحصیلی برایشان مهم نبود، بیش‌تر است. در همین مدت مشابه، سهم مشاغلی که در آن‌ها مدرک کالج یا بالاتر درخواست شده، از 20.4درصد به 17.8درصد کاهش یافته است.
این روند بخشی از حرکت به سمت «استخدام بر مبنای مهارت» است؛ یعنی شرکت‌ها به دنبال نیرویی هستند که بتواند از عهده کار بربیاید، نه نیرویی که در فلان دانشگاه مدرک گرفته است.
دو-سوم از آمریکایی‌ها مدرک کالج ندارند، بنابراین اینکه مدیران شرکت‌ها به جای تمرکز روی مدرک تحصیلی روی توانمندی‌های نیروی کار متمرکز شده‌اند، خبر خوبی برای آن‌هاست.
در سال 2020، به دنبال قتل جورج فلوید، چندین شرکت بزرگ آمریکایی وارد کارزاری برای استخدام 1میلیون آمریکایی سیاهپوست بدون مدرک شدند. در سال 2023، سردبیری روزنامه نیویورک تایمز از تلاش‌های متعدد صورت‌گرفته در بخش عمومی و خصوصی برای حذف مدرک تحصیلی از شرایط استخدام، تشکر کرد.
آبی چارلتون، معاون تأثیرات اجتماعی در وبسایت Indeed می‌گوید: «شغل‌های زیادی هستند که می‌توان بدون مدرک کالج از عهده‌شان برآمد، اما با این حال درخواست مدرک دارند. این باعث می‌شود که هزاران هزار نفر از کارجویانی که بدون مدرک نیز برای آن شغل مناسب هستند از درخواست دادن برای این مشاغل خودداری کنند؛ این شامل افرادی که از فرصت برابر برای ورود به کالج برخودار نبودند نیز می‌شود. تورم درخواست برای مدرک دانشگاهی، چرخه نابرابری در نیروی کار را تداوم می‌بخشد.»
اما آیا شرکت‌ها واقعا مدرک تحصیلی نمی‌خواهند؟
این گزینه درستی نیست که بگوییم شرط مدرک تحصیلی از استخدام در شرکت‌های آمریکایی حذف شده است. شرکت‌ها ادعا می‌کنند که به دنبال مدرک تحصیلی نیستند، اما مطالعه‌ای که اخیرا توسط مدرسه بازرگانی هاروارد و موسسه گلس‌برنینگ انجام شده است، نشان می‌دهد که تعداد کمی از آن‌ها حقیقتا به آنچه ادعا می‌کنند عمل می‌کنند.
این مطالعه نشان می‌دهد درحالیکه برخی از کسب‌وکارها، مثل اپل، والمارت و اکسون‌موبیل، تغییرات محسوسی در افرادی که وارد هیأت مدیره‌شان می‌شود، ایجاد کرده‌اند، اما در اغلب شرکت‌هایی که عنوان کرده‌اند شرط مدرک را از استخدام حذف کرده‌اند، عملا تغییرات محسوسی مشاهده نمی‌شود.
تقریبا نیمی از شرکت‌هایی که در این مطالعه مشارکت داشتند عنوان کردند که بیش‌تر به سمت استخدام بر مبنای مهارت حرکت می‌کنند و یک‌پنجم تغییرات را شروع کردند اما به آن پایبند نماندند.
نتیجه چه بود؟ استخدام بر مبنای مهارت در کم‌تر از 1استخدام از 700استخدام سال گذشته تغییر ایجاد کرد. این عدم تغییر لزوما عمدی نیست. مشکل آن است که تغییر فرهنگ سازمانی دشوار است. ممکن است کارفرمایان وقتی می‌گویند مهارت برایشان از مدرک مهم‌تر است، واقعا منظورشان همین باشد اما عادات قدیمی به سختی از بین می‌روند و اگر مدیری با دو نفر با 5سال سابقه کار مواجه شود که یکی مدرک لیسانس دارد و دیگری ندارد، این وسط مدرک نقطه قوت محسوب می‌شود.
