آسیب‌های ماندگار در دهان با مصرف داروهای محبوب کاهش وزن
محققان می‌گویند داروهای کاهش وزن مانند اوزمپیک می‌توانند آسیب‌های ماندگاری را در دهان بر جای بگذارند.
عصر کانادا – این روزها داروهایی مانند اوزمپیک(Ozempic) و ویگووی(Wegovy) به عنوان داروهای شگفت انگیز برای کاهش وزن مورد تحسین قرار گرفته‌اند، اما از آنجایی که این دارو به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد، تعدادی از عوارض جانبی آن ناخواسته آشکار شده است.
به نقل از اس‌ای، «صورت اوزمپیکی» یکی از پیامدهای رایج استفاده از این داروهای کاهش وزن محبوب است. در افرادی که داروهای کاهش وزن مصرف می‌کنند، صورتی گود رفته یا توخالی دیده می‌شود که می‌تواند علائم پیری را از جمله خطوط، چین و چروک و افتادگی پوست افزایش دهد.
این به این دلیل اتفاق می‌افتد که اثر سماگلوتاید (ماده فعال در این داروها) موضعی نیست تا فقط روی چربی‌ها در نقاطی که ما می‌خواهیم عمل کند. در عوض، روی چربی‌های کل بدن از جمله صورت تأثیر می‌گذارد.
عوارض این داروها فقط به ظاهر و صورت ختم نمی‌شود. این داروها همچنین ممکن است دهان و دندان را نیز تحت تأثیر قرار دهند و این عوارض جانبی به طور بالقوه می‌تواند منجر به یک آسیب پایدار شود.
خشکی دهان
«سماگلوتاید»( Semaglutide) بر غدد بزاقی در دهان تأثیر می‌گذارد و این کار را با کاهش تولید بزاق انجام می‌دهد که به نوبه خود می‌تواند منجر به خشکی دهان شود. این بدان معناست که بزاق کافی برای خیس نگه داشتن دهان وجود ندارد.
دقیقاً مشخص نیست که چرا «سماگلوتاید» این تأثیر را بر غدد بزاقی دارد، اما در مطالعات حیوانی روی این دارو به نظر می‌رسد که این دارو بزاق را چسبنده‌تر می‌کند. این بدان معناست که مایع کمتری برای مرطوب کردن دهان وجود دارد و باعث خشک شدن آن می‌شود.
داروهای آگونیست گیرنده GLP-1 (مانند سماگلوتاید) نیز می‌توانند با تأثیر بر مناطقی در مغز که مسئول تشنگی هستند، مصرف آب را کاهش دهند. مصرف کم مایعات باعث کاهش بیشتر ترشح بزاق می‌شود و حتی ممکن است باعث غلیظ شدن و کف آلود شدن بزاق و چسبناک شدن زبان شود.
بوی بد دهان
یکی دیگر از عوارض ناخواسته که معمولاً توسط مصرف کنندگان «سماگلوتاید» گزارش شده است، بوی بد دهان است.
وقتی بزاق کمتری در دهان جریان دارد، این امر باعث رشد باکتری‌هایی می‌شود که در ایجاد بوی بد دهان و ایجاد حفره‌ها نقش دارند. این گونه‌های باکتریایی شامل «استرپتوکوک موتانس» و برخی از سویه‌های لاکتوباسیلوس است.
گونه دیگری که نشان داده شده است در شرایطی که بزاق کاهش می‌یابد، رشد می‌کند، یک باکتری به نام «Porphyromonas gingivalis» است. این باکتری نقش مهمی در تولید ترکیبات گوگردی فرّار دارد که باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شود.
عامل دیگری که ممکن است توضیح دهد که چرا «سماگلوتاید» باعث بوی بد دهان می‌شود این است که تولید بزاق کمتر به این معنی است که زبان تمیز نمی‌شود. این همان دلیلی است که «نفس صبحگاهی» بسیار بد بو است، زیرا ما به طور طبیعی در شب بزاق کمتری تولید می‌کنیم. این کاهش تولید بزاق به باکتری‌ها اجازه می‌دهد تا رشد کنند و بو تولید کنند.
تصاویر گزارش‌های موردی نشان می‌دهند که زبان برخی از افرادی که «سماگلوتاید» مصرف می‌کنند، ظاهری خزدار یا پوشیده دارد که نشان دهنده تجمع باکتری‌هایی است که در ایجاد بوی بد دهان نقش دارند.
آسیب به دندان
یکی از عوارض جانبی عمده آمپول «اوزمپیک»، استفراغ است. «سماگلوتاید» سرعت تخلیه معده را کاهش می‌دهد و هضم را به تاخیر می‌اندازد که می‌تواند منجر به نفخ، حالت تهوع و استفراغ شود.
استفراغ مکرر می‌تواند به دندان آسیب برساند. این به این دلیل است که اسید معده که عمدتاً از «اسید هیدروکلریک» تشکیل شده است، مینای دندان‌ها را می‌فرساید. در مواردی که استفراغ در یک دوره طولانی، ماه‌ها و سال‌ها اتفاق می‌افتد، آسیب بیشتری رخ می‌دهد.
سطح پشتی دندان‌ها نزدیک به زبان بیشتر احتمال دارد آسیب ببیند و این آسیب ممکن است برای فرد مبتلا آشکار نباشد.
استفراغ همچنین میزان مایعات بدن را کاهش می‌دهد. هنگامی که با کاهش تولید بزاق ترکیب می‌شود، دندان‌ها را در معرض خطر بیشتری برای آسیب قرار می‌دهد. این به این دلیل است که بزاق به خنثی کردن اسیدی که باعث آسیب دندان می‌شود، کمک می‌کند.
بزاق همچنین به لایه نازک و محافظ دندان کمک می‌کند که بزاق روی سطح دندان‌ها تشکیل شود. ضخیم‌ترین آن در سطح روی زبان ردیف پایین دندان‌ها است. در افرادی که بزاق کمتری تولید می‌کنند، پلیکول دندان حاوی موسین کمتری است (نوعی مخاط که به چسبیدن بزاق به دندان کمک می‌کند).
کاهش خطر آسیب
اگر «سماگلوتاید» مصرف می‌کنید، کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید برای حفظ سلامت دهان خود انجام دهید.
نوشیدن منظم آب در طول روز می‌تواند به جلوگیری از خشک شدن سطوح دهان کمک کند. این به حفظ میکروبیوم طبیعی دهان شما کمک می‌کند که می‌تواند خطر رشد بیش از حد باکتری‌هایی را که باعث بوی بد دهان و آسیب دندان می‌شوند، کاهش دهد.
نوشیدن مقدار زیادی آب همچنین بدن را قادر می‌سازد تا بزاق مورد نیاز برای جلوگیری از خشکی دهان را تولید کند که در حالت ایده‌آل، مقدار توصیه شده روزانه 6 تا 8 لیوان است.
جویدن آدامس بدون قند نیز گزینه معقولی است، زیرا به تولید بزاق کمک می‌کند. بلعیدن این بزاق باعث حفظ مایع ارزشمند در بدن می‌شود. آدامس‌های حاوی اکالیپتوس نیز ممکن است به جلوگیری از هالیتوز کمک کنند.
شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه پروبیوتیک‌ها ممکن است به کاهش بوی بد دهان، حداقل در کوتاه مدت کمک کنند. استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک یا مصرف غذاهای غنی از پروبیوتیک (مانند ماست یا دوغ) ممکن است ایده خوبی باشد.
رعایت بهداشت اولیه دهان و دندان، مسواک زدن، کاهش غذاهای اسیدی و نوشیدنی‌های شیرین و استفاده از دهان شویه همگی به محافظت از دندان‌ها کمک می‌کنند.
احتمال بروز عوارض جانبی در هنگام مصرف آگونیست‌های گیرنده GLP-1 از جمله علائم گوارشی مانند استفراغ در زنان دو برابر بیشتر است. این ممکن است به دلیل هورمون‌های جنسی استروژن و پروژسترون باشد که می‌تواند حساسیت روده را تغییر دهد.
برای جلوگیری از استفراغ سعی کنید وعده‌های غذایی کم‌حجم‌تری بخورید، زیرا در حین مصرف «سماگلوتاید»، معده برای مدت طولانی‌تری سیر می‌ماند.
اگر بیمار هستید، بلافاصله دندان‌های خود را مسواک نزنید، زیرا این کار اسید معده را روی سطح دندان پخش می‌کند و خطر آسیب را افزایش می‌دهد. در عوض، دهان خود را با آب یا دهانشویه شستشو دهید تا قدرت اسید کاهش یابد و حداقل 30 دقیقه قبل از مسواک زدن صبر کنید.
در حال حاضر مشخص نیست این عوارض چقدر طول می‌کشند. احتمالاً با قطع دارو ناپدید می‌شوند، اما هر گونه آسیب به دندان‌ها دائمی است. عوارض گوارشی می‌تواند چند هفته طول بکشد، اما معمولاً خود به خود برطرف می‌شود، مگر اینکه دوز بالاتری مصرف شود.
