ایکس مکان حساب‌ها را لو داد؛ از ردیابی مداخله‌ی خارجی تا خطاهای عجیب
نمایش موقعیت مکانی در ایکس، با افشای لوکیشن نادرست برخی حساب‌های سیاسی، نگرانی‌هایی درباره خطا، امنیت و مداخله‌های خارجی ایجاد کرده است.
عصر کانادا – پژوهشگران کانادایی که فعالیت‌های آنلاین مربوط به اطلاعات نادرست و مداخله‌ی خارجی را رصد می‌کنند، از ویژگی تازه‌ای که موقعیت مکانی در ایکس را نشان می‌دهد استقبال کرده‌اند، اما هشدار می‌دهند این قابلیت هنوز ایرادهایی دارد و نتایج آن باید با احتیاط تفسیر شود.
آن‌ها می‌گویند نمایش موقعیت مکانی واقعی در ایکس می‌تواند حساب‌های جعلی و بازیگران خارجی را که وانمود می‌کنند کانادایی هستند تا بر سیاست اثر بگذارند، افشا کند. اما در عین حال ممکن است برای گروه‌هایی مانند مخالفان سیاسی خطر ایجاد کند، زیرا این قابلیت می‌تواند محل آن‌ها یا حتی استفاده‌شان از VPN را آشکار سازد.
روز جمعه، پلتفرم ایکس، توییتر سابق، ویژگی جدیدی به نام «درباره‌ی این حساب» راه‌اندازی کرد که موقعیت جغرافیایی حساب‌ها را نمایش می‌دهد. با گسترش اطلاعات نادرست و دروغ توسط بازیگران مخرب در شبکه‌های اجتماعی، عده‌ای نگران بودند و مدت‌ها خواستار شفافیت بیشتر از سوی ایکس شده بودند، این ویژگی جدید بسیاری را غافلگیر کرد.
واکنش‌ها بسیار سریع بود و موجی از فعالیت را در میان برخی کاربران آمریکایی و کانادایی به راه انداخت که شروع به جستجو برای یافتن حساب‌هایی کردند که موقعیت مکانی اعلام‌شده‌شان با جایی که ادعا می‌کردند مستقر هستند مطابقت نداشت.
حساب‌های سیاسی مهم در کشورهای دیگر ثبت شده‌اند
شماری از حساب‌های تأثیرگذار که از جنبش «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» (MAGA) دونالد ترامپ حمایت می‌کنند، به عنوان مستقر در خارج از ایالات متحده، در مناطقی مانند اروپای شرقی، روسیه و نیجریه، نمایش داده شدند. این موضوع باعث شد سوالات جدی مطرح شود که آیا این جنبش تحت تأثیر یا تقویت بازیگران خارجی قرار دارد یا نه.
همچنین برخی حساب‌هایی که پیام‌های دلخراش خانواده‌هایی را منتشر می‌کردند که ادعا می‌کردند در غزه هستند و برای تأمین غذای خانواده‌های در حال مرگ از گرسنگی درخواست کمک مالی می‌کردند، موقعیت‌شان در کشورهای دیگری مانند هند نشان داده شد.
حساب‌های سیاسی در کشورهای دیگر نمایش داده شدند
این ناهماهنگی‌ها در حساب‌هایی که درباره‌ی سیاست کانادا اظهار نظر می‌کنند نیز مشاهده شده است. برای نمونه، یک حساب محبوبِ متمایل به محافظه‌کاران با بیش از ۱۵۰ هزار دنبال‌کننده، موقعیتش ایتالیا نشان داده می‌شود. حساب دیگری که از حاکمیت آلبرتا حمایت می‌کند و ۱۵ هزار دنبال‌کننده دارد، در تایلند نمایش داده می‌شود. هیچ‌یک از این دو حساب به پرسش‌های سی‌بی‌سی نیوز پاسخ نداده‌اند.
دو حزب از پنج حزب سیاسی فدرال کانادا و همچنین برخی سازمان‌های رسانه‌ای از جمله سی‌بی‌سی نیز در این ویژگی جدید، خارج از کانادا نشان داده شده‌اند.
در حالی که حساب‌های حزب محافظه‌کار، بلوک کبکوا و حزب سبز در کانادا ثبت شده‌اند، ویژگی جدید موقعیت مکانی ایکس، حساب‌های حزب لیبرال و حزب نیودموکرات (NDP) را در ایالات متحده نشان می‌دهد.
«لوسی واتسون»، مدیر ملی حزب نیودموکرات، گفت که این موقعیت اشتباه ظاهرا به دلیل استفاده حزب از شبکه‌ی خصوصی مجازی (VPN) است. ابزاری که فعالیت اینترنتی دستگاه را امن می‌کند. همچنین موقعیت واقعی آن را مخفی می‌کند. واتسون تأکید کرد: «حساب ما در کانادا مدیریت می‌شود، نه در آمریکا.»
سخنگوی حزب لیبرال، «ماتئو روسی»، در پاسخ، این سؤال را به شرکت ایکس ارجاع داد. او گفت: «این سؤال را باید از ایکس پرسید. تمام حساب‌های شبکه‌های اجتماعی حزب لیبرال از کانادا اداره می‌شوند.»
در حالی که چندین حساب رسمی سی‌بی‌سی نیز در ایالات متحده نشان داده شده‌اند، «چاک تامپسون»، رئیس امور عمومی این شبکه دولتی کانادا، گفت: «تمام حساب‌های سی‌بی‌سی با افتخار در کانادا قرار دارند و از کانادا مدیریت می‌شوند. در حال بررسی هستیم که چگونه می‌توانیم این اطلاعات نادرست را اصلاح کنیم.»
تاکنون مسئولان شرکت ایکس به سؤالات ایمیلی برای این گزارش پاسخی نداده‌اند.
چرا موقعیت مکانی ایکس اشتباه است؟ نقش VPN و آدرس IP
کارشناسان می‌گویند دلایل مختلفی وجود دارد که چرا ویژگی جدید نمایش لوکیشن در ایکس ممکن است یک حساب را در کشوری دیگر نشان دهد، حتی اگر واقعا آنجا نباشد.
«فیلیپ مای»، مدیر آزمایشگاه رسانه‌های اجتماعی دانشگاه متروپولیتن تورنتو، توضیح داد که ایکس برای تشخیص موقعیت مکانی حساب‌ها به آدرس‌های IP مرتبط با آن حساب‌ها تکیه می‌کند. آدرس IP یک شناسه‌ی منحصربه‌فرد است که توسط ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنت از طریق روتر شبکه به دستگاه اختصاص داده می‌شود.
مای گفت: «ویژگی «درباره‌ی این حساب» دقت کمتری دارد. چون از آدرس‌های IP تجمیع‌شده (aggregated) استفاده می‌کند تا به عموم نشان دهند حساب شما در کجا مستقر است.» به عنوان مثال، او اشاره کرد که حساب خودش اکنون در آلمان نشان داده می‌شود.
ایکس در مرکز راهنمای خود اعلام کرده که از روش‌های مختلفی برای تشخیص موقعیت استفاده می‌کند و اگر هیچ‌کدام از این روش‌ها جواب ندهد، به طور پیش‌فرض موقعیت را ایالات متحده نمایش می‌دهد.
نیاز به اصلاح نمایش لوکیشن در پلتفرم ایکس
فیلیپ مای گفت این ویژگی جدید پس از فشارهای زیاد بر ایکس برای افزایش شفافیت و در واکنش به نگرانی‌ها درباره‌ی استفاده از این پلتفرم برای مداخله خارجی در سیاست منتشر شده است. مای افزود: «این بخشی از استراتژیِ در حال تحول آن‌ها برای مقابله با حساب‌های ربات، عملیات نفوذ خارجی و دستکاری هماهنگ است.»
او تأکید کرد که این ابزار برای محققان بسیار مفید خواهد بود. اما پیش‌بینی می‌کند کسانی که می‌خواهند هویت واقعی خود را مخفی کنند، خیلی سریع خود را با شرایط تطبیق خواهند داد. «در کل، این کار خوبی است. فقط نیاز به زمان دارد تا مشکلاتش برطرف شود. اما بیشتر بازیگران باهوش به سادگی تغییر روش می‌دهند. همچنین با ضربه‌ای که الان خورده‌اند کنار می‌آیند و همان کاری را که می‌خواستند انجام دهند، ادامه می‌دهند.»
خطر افشای موقعیت مکانی در ایکس برای مخالفان
مای همچنین هشدار داد که این ابزار جدید می‌تواند برای افرادی که به دلایل امنیتی موقعیت خود را مخفی می‌کنند، مشکل‌ساز شود. «VPNها ابزارهای حیاتی برای فعالان، روزنامه‌نگاران و افرادی هستند که در رژیم‌های سرکوبگر زندگی می‌کنند. این ابزارها به آن‌ها اجازه می‌دهد حریم خصوصی خود را حفظ کنند. همچنین از نظارت در امان بمانند و از انتقام‌جویی در امان باشند. افشای استفاده از VPN می‌تواند به طور ناخواسته این افراد را در خطر قرار دهد.»
«میکا دسبلانک-پاتل»، مهندس تحقیقاتی در رصدخانه اکوسیستم رسانه‌ای مونترال، گفت افزایش شفافیت درباره‌ی آنچه در ایکس می‌گذرد، کاملا خوشایند است. او افزود: «یکی از سخت‌ترین بخش‌های کار در این حوزه، صرفا دسترسی به داده‌هاست. دسترسی به تمام اطلاعاتی که برای آسان‌تر کردن کارمان نیاز داریم. این چیزی نیست که شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی با میل و رغبت در اختیار بگذارند.»
ابزار جدید، بازیگران متخلف را وادار به روش‌های پیچیده‌تر می‌کند
در حال حاضر این اطلاعات ممکن است دارای برخی خطاها باشد. اما «دسبلانک-پاتل» گفت این ویژگی می‌تواند به محققان کمک کند تا حساب‌هایی را که در مداخله‌ی خارجی دخیل هستند شناسایی کنند.
او به یک نمونه اشاره کرد: حسابی که تحقیقات تیمش نشان داده بود در یک کمپین مشکوک به انتشار اطلاعات نادرست شرکت داشته و درباره‌ی سیاست کانادا پست می‌گذارد، اکنون به عنوان مستقر در منطقه «شرق آسیا و اقیانوسیه (East Asia & Pacific) نمایش داده می‌شود.»
با این حال، دسبلانک-پاتل هنوز مطمئن نیست که آیا این ویژگی جدید «راهی پایدار» برای افشای این حساب‌ها خواهد بود یا افرادی که در مداخله‌ی خارجی شرکت دارند، اقدامات بیشتری برای مخفی کردن موقعیت واقعی خود انجام خواهند داد.
در نهایت، دسبلانک-پاتل تأکید کرد که مهم‌ترین مسئله، تفکر انتقادی نسبت به آنچه در فضای آنلاین می‌بینیم است. او در این رابطه افزود: «به طور کلی از مردم می‌خواهم هنگام نتیجه‌گیری از این داده‌های مکانی احتیاط کنند. همچنین آن را صرفا به عنوان یکی دیگر از ابزارها برای بررسی انتقادی محتوایی که در فضای آنلاین با آن مواجه می‌شوند به کار ببرند.»
