وضعیت اقتصاد در کانادا

اقتصاد کانادا یکی از بزرگترین و باثباتترین اقتصادهای جهان است و اعداد و ارقام یکی دو سال اخیر و ریباند اقتصادش بعد از بحران کرونا و رشد درآمد ناخالص ملی یا شاخص GDP این کشور در سال گذشته با رقمی معادل ۱/۸۸ تریلیون (هزار میلیارد) دلار، شاهدی بر این مدعاست. اقتصاد کانادا در بین ده اقتصاد برتر جهان قرار داشته، سومین ذخایر نفتی جهان را دارد و چهارمین صادرکنندهٔ نفت محسوب میشود. با این مطلب همراه باشید تا اصلیترین ارکان اقتصاد کانادا و همچنین وضعیت درآمد در کانادا را به شکلی تحلیلی مورد بررسی قرار دهیم.
عصر کانادا – کانادا به عنوان نهمین اقتصاد بزرگ جهان، بخش عظیمی از درآمد ناخالصش را (حدود یک سوم) مدیون تجارت بینالملل و واردات و صادرات کالا و خدمات است. ایالات متحده، انگلیس و چین، بزرگترین شرکای تجاری کانادا محسوب شده و بزرگترین ارکان صنعت و اقتصادش را حوزههای خرید و فروش و اجاره املاک و مستغلات، صنعت تولید و صنایع معدن و استخراج نفت و گاز تشکیل دادهاند. از آن طرف، کانادا در تجارت الکترونیک با کمپانیهای بزرگی مثل Shopify حضور جهانی پررنگی دارد و از آن طرف در صنعت بانکداری، غولهایی مثل رویال بانک کانادا و در صنعت حمل و نقل و ترابری، شرکتهای دانهدرشتی مثل Enbridge تنها چند نمونه از برگهای برنده اقتصاد این کشور هستند. آیا تصمیم خود را برای مهاجرت به کانادا گرفته اید؟
اقتصاد کانادا در اعداد و ارقام
دادههای سازمان Wold Bank درآمد ناخالص کانادا را در سال ۲۰۲۱ معادل ۱/۸ تریلیارد دلار نشان میدهند. میانگین درآمد هر شهروند کانادایی با توجه به شاخص GDP معادل با ۵۱۷۱۳ دلار بوده و وضعیت درآمدی در کانادا و شاخص قدرت خرید، مقام بیستم جهان را بدست میآورد. نرخ رشد اقتصاد کانادا از منفی ۶/۴ درصد سال ۲۰۲۰ به مثبت ۷ درصد در ۲۰۲۱ رسیده و شاخص تورم در قیمت کالاهای مصرفی، تنها هفت دهم درصد بوده است.
اقتصاد کانادا و مهتمرین شریک تجاری
از حیث تجارت بینالمللی و تعادل صادرات و واردات، اقتصاد کانادا کسری ۲۸ میلیاردی داشته و این نکته نشان میدهد که کفهٔ ترازوی واردات و صادرات در ۲۰۲۰ به سمت واردات بیشتر متمایل بوده است. ایالات متحده بزرگترین مشتری و واردکنندهٔ کالاها و خدمات کانادا بوده و متقابلاً، کانادا هم بزرگترین واردکنندهٔ کالاها و خدمات (نزدیک به پنجاه درصد کل واردات) از ایالات متحده بوده است. صادرات نفت خام با ارزشی معادل ۵/۷۷ میلیارد دلار، بیشترین سهم از درآمد صادراتی این کشور را داشته و بیشترین رقم واردات، مربوط به کالاهای مصرفی وارداتی به ارزش ۲/۴۷ میلیارد دلار بوده است (کلیهٔ اعداد به دلار آمریکا هستند).
صنعت املاک و اجاره و لیزینگ در کانادا
شاکلهٔ صنعت املاک کانادا به طور کلی در چند نوع فعالیت خلاصه میشود. یکی از این فعالیتها مدیریت ریل استیت یا خرید و فروش و اجارهٔ املاک و مستغلات است. مورد دیگر شامل ارزیابی، ارزشگذاری، اجاره و لیزینگ املاک و مستغلات و داراییهای منقول (مثل قطعات و تجهیزات خودرو) میشود و مورد آخر هم لیزینگ داراییهای غیرمنقول و چیزهایی مثل مالکیت معنوی و کپیرایت را در بر میگیرد. سهم این حوزه در استخدام نیروی کار، چیزی در حدود ۲۵۰ هزار نفر بوده و این میزان بر اساس دادههای دولت کانادا، در بازه ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ حدود ۳/۷ درصد افزایش داشته است. کمپانیهای مثل real estate investment trusts و Allied Properties دو نمونه از بازیگران اصلی این صنعت در اقتصاد کانادا هستند. بد نیست برای اطلاعات بیشتر به مطلب سرمایه گذاری در کانادا مراجعه بفرمایید.
صنعت تولید در کانادا
صنعت تولید کانادا بر محور تغییر و دگرگونی فیزیکی و شیمیایی مواد اولیهٔ خام و تولید کالاهای جدید استوار است. این کالاها یا آماده به مصرف نهایی توسط مصرفکننده و یا به صورت نیمه آماده و مختص به استفاده در صنایع تولیدی بوده و در حوزههایی مثل صنایع غذایی، شیمیایی، مشتقات نفتی، انواع فلزات و آلیاژها، لوازم و ماشینآلات تولیدی، تجهیزات حمل و نقل و سایر صنایع به کار میروند. صنعت تولید کانادا ۱/۵ میلیون نفر نیروی انسانی را در استخدام دارد و در چند صباح اخیر نزدیک به ۸ درصد رشد داشته است. شرکتهایی مثل Automation Tooling Systems و NFI Group Inc جزو دانهدرشتترین تولیدکنندگان کانادا بودهاند.
صنعت معدن و حفاری و استخراج نفت و گاز
رکن صنعت معدن کانادا، بر استخراج کانیهای معدنی، زغالسنگ، انواع فلزات، طلا، نقره، مس، نیکل و بسیاری منابع دیگر استوار است، اما درآمد اصلی این صنعت، بر پاشنهٔ استخراج نفت و گاز میچرخد. استخراج سنگ، خشت، شن و ماسه، خاک رس، سنگریزه و همچنین سرامیک و پتاسیم هم بخشی از درآمد این صنعت را تشکیل میدهند. در این حوزه چیزی نزدیک به ۱۹۰ هزار نفر نیروی کار مشغول به کارند و کمپانیهای عظیمی مثل Nutrien Ltd با تمرکز بر استخراج و توزیع فسفات و نیتروژن و پتاسیم و شرکتی مثل Barrick Gold Corp که به طور تخصصی به استخراج طلا میپردازد، تنها دو نمونه از بزرگان صنعت معدن کانادا به شمار میروند.
سهم صنایع کانادا در استخدام و درآمد ناخالص ملی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، صنایع املاک و تولید و معدن، ارکان سه گانهٔ اقتصاد کانادا هستند و به نوبهٔ خود سهم قابل توجهی در جذب سرمایههای انسانی ایفا میکنند. اطلاعاتی که در ادامه ملاحظه میکنید، مربوط به دادههای سال ۲۰۲۰ هستند و چشمانداز مناسبی از سهم سایر صنایع کانادا در اقتصاد این کشور ارائه میکنند (مبالغ به دلار کانادا هستند).
اسم صنعت | سهم صنعت در GDP | تعداد نیروی کار به میلیون |
املاک، اجاره و لیزینگ | ۲۵۶ | ۰/۲۵ |
صنایع تولیدی | ۱۷۸ | ۱/۵ |
معدن و حفاری و استخراج | ۱۴۴ | ۰/۱۹ |
ساخت و ساز و عمران | ۱۳۷ | ۰/۹۶ |
بهداشت و خدمات اجتماعی | ۱۳۱ | ۱/۳ |
خدمات مالی و بیمه | ۱۴۳ | ۰/۷۳ |
ادارات دولتی | ۱۳۱ | ۱/۱ |
خدمات حرفهای، علمی و فنی | ۱۱۶ | ۰/۹۵ |
خدمات آموزشی | ۹۹ | ۱/۳ |
فروش عمده | ۹۹ | — |
مقایسه اقتصاد کانادا با ایالات متحده
در پاسخ به این سوال که آیا اقتصاد کانادا اوضاع بهتری از آمریکا دارد و نسبت به همسایهٔ جنوبی کشوری ثروتمندتری است، باید گفت که جواب منفیست. در اینکه اقتصاد کانادا یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان است و وضعیت درآمد در کانادا مناسب و قابل قبول است شکی نداریم. اما آمریکا کماکان بزرگترین اقتصاد جهان را دارد و اختلافش با کانادا بیش از این حرفهاست. همانطور که اشاره شد، درآمد کانادا در سال ۲۰۲۰ معادل یک ممیز هشت تریلیون دلار بوده، در حالیکه درآمد ناخالص ملی آمریکا مرز ۲۱ تریلیون را رد کرده است و تو خود بخوان حدیث مفصل از این مجمل!
علت ثروت و قدرت اقتصاد کانادا چیست؟
کانادا کشور ثروتمندی است و بخشی از علت را در تنوع و گستردگی فعالیتهای اقتصادی این کشور نهفته است. بخش عمدهای از این ثروت، متوجه خاک غنی و منابع طبیعی این سرزمین و وفور فلزاتی مثل طلا، روی، مس و نیکل است که به تمام دنیا صادر میشوند و در صنایع مختلف کاربرد دارند. بخش دیگری از این ثروت، معلول کمپانیهای نفتی بزرگ کاناداست که در عرصهٔ بینالمللی حضور برجستهای دارند و دو حوزهٔ مالی و فایننس و حوزهٔ املاک و مستغلات هم، به نوبهٔ خود سهم مهمی در چرخاندن چرخدندههای بزرگ اقصاد کانادا ایفا میکنند.
صنعت کشاورزی کانادا
با وجودی که کمتر از ۴ درصد نیروی کار کانادا در بخش کشاورزی مشغولند، صنایع کشاورزی و باغداری نقش مهمی در اقتصاد کانادا ایفا میکند و علاوه بر تولید نیازمندیهای داخلی، قسمت قابل توجهی از آن به صورت مواد خام و نیمه خام به سایر کشورها صادر میشود. هر چه باشد، در سالهای ۱۹۴۰ بیش از یک چهارم جمعیت کانادا کشاورز و مزرعهدار بوده و تولیداتی مثل گندم و دانههای روغنی و ذرت و سویا و وجود چراگاههای عریض و طویل، از ارکان موفقیت بخش کشاورزی و دامداری این کشور هستند.
صنعت جنگلداری و چوببری کانادا
تقریباً نیمی از مساحت کانادا با جنگل پوشیده شده و همین امر، برگ برندهٔ کانادا در تولیدات انبوه چوب و پالپ و کاغذ بوده است. خصوصاً کرانهٔ غربی کشور که با آب و هوای مناسب و درختان غولپیکر، بیشترین سهم را در تولیدات چوب و الوار به خود اختصاص داده است. درآمد صنایع جنگلداری و چوببری کانادا از صادرات، از مجموع درآمد محصولات کشاورزی و ماهیگیری و حتی فلزات و کانیهای معدنی بیشتر است و ایالات متحده آمریکا، بزرگترین مشتری محصولات چوبمحور کانادا به شمار میرود. استانهای انتاریو و کبک، بیشترین سهم را در تولید محصولات چوبمحور در اختیار دارند.
نقش حوزه انرژی در اقتصاد کانادا
کانادا یکی از سلاطین بلامنازع در تولید انرژی هیدروالکتریک یا برق ناشی از نیروی آب است و نزدیک به یک ششم کل تجهیزات و ژنراتورهای هیدروالکتریک جهان را در اختیار دارد. سه پنجم از کل انرژی مصرفی کانادا از همین تجهیزات هیدروالکتریک تأمین میشوند و از آنطرف، ذخایر زغالسنگ پر و پیمان کشور در استانهای نیوبرانزویک و نوا اسکوشیا برای مصرف در نیروگاههای هستهای استفاده میشود. روندی که به دلیل خطر زیاد و مسائل زیست محیطی به تدریج رو به کاهش است. بزرگترین میادین نفتی و گازی کانادا، در استان آلبرتا قرار دارند که علاوه بر تأمین نیاز کشور، مازادشان به سایر کشورها صادر میشود.